Stel je opleidingsplan op
Zodra je je opleidingsbehoeften hebt omgezet in concrete acties, is het tijd om structuur te brengen. Je opleidingsplan bundelt je doelen, geplande acties, middelen en hoe je alles opvolgt. Op deze manier kan het echt een instrument worden dat je concreet ondersteunt.
In een kmo moet je plan vooral duidelijk, eenvoudig en makkelijk aanpasbaar zijn.
Wat hoort er zeker in je opleidingsplan?
Je plan bevat idealiter:
- Algemene doelen: welke uitdagingen wil je aanpakken?
- Methode: Hoe heb je de noden bepaald
- Overzicht van de opleidingen: doelen, doelgroep, duur, timing, aanpak
- Budget: totaal budget en kost per actie
- Opvolging: Hoe je evalueert en hoe en wanneer je het plan bijwerkt
Tip voor kmo’s
Hou het kort en krachtig. Het belangrijkste is dat het duidelijk is en je het elke dag kunt gebruiken.
Voorbeeld van een plan
Tips voor de presentatie
- Formaat: ‘schone’ pdf voor communicatie en spreadsheet voor beheer. Een meerjarenplan kan worden gepresenteerd met tabbladen (N, N+1 …)
- Anonimisering: als je persoonlijke gegevens vermeldt (bijv. namenlijsten), maak deze dan anoniem in de verspreide versie
Als houvast bieden we graag wat voorbeelden aan, maar houd in het achterhoofd dat dit er voor elk bedrijf heel anders kan uitzien.

Structuur in je opleidingsacties
Deel je opleidingen op in categorieën. Zo hou je makkelijker overzicht:
- Verplichte opleidingen (veiligheid, kwaliteit, hygiëne, wettelijke verplichtingen …)
- Strategische opleidingen (gericht op je toekomstplannen)
- Opleidingen om bij te blijven of breder inzetbaar te zijn
- Algemene vaardigheden zoals communicatie of leidinggeven
Verplichte opleidingen
De opleidingen die wettelijk verplicht zijn, zoals de hernieuwing van VCA-attesten of certificaten heftruckchauffeur, plan je best goed op tijd in zodat hier zeker geen problemen ontstaan. Je vermijdt best wel dat medewerkers enkel verplichte opleidingen mogen volgen.
Wettelijke verplichtingen – uitbreiding
Minimale wettelijke inhoud van het plan
- Formele en informele opleidingen behandelen, zoals gedefinieerd door de wet,
- Leg uit hoe deze acties bijdragen aan de investering in opleiding,
- Neem het genderaspect op (zorg voor gelijke toegang en/of zorg voor passende bewustmakingsacties).
Wat we aanraden om toe te voegen
Documenteer de doelgroep(en) en besteed speciale aandacht aan risicogroepen (bijv. 50-plussers, mensen met een handicap, mensen van buitenlandse afkomst) en aan beroepen waar een tekort aan is, indien relevant.
De basis die je in je plan moet opnemen
Kader & doelstellingen
- Doelstellingen van het plan en samenhang met de strategie (en/of wettelijke verplichtingen)
- Gebruikte methodologie
- Tijdsbestek (jaar N, of N→N+2 als het een meerjarenplan is)
- Begrotingsraming
Lijst met acties (best in tabelvorm)
- Titel/thema van de opleiding
- Doelgroep (bijv. functies, niveaus, teams; geef aan welke groepen risico lopen of waar een tekort aan mensen is, als dat nodig is voor de sector)
- Leerdoelen (beoogde vaardigheden)
- Aantal deelnemers (precies of geschat)
- Duur van de opleiding (in uren)
- Periode (data of maanden)
- Voorwaarden (intern/extern; fysiek/op afstand; locatie)
- Soort training: formeel of informeel
- Omvang (uren/dagen), periode (maanden/trimesters)
- Beoordeling (methode en criteria) & follow-up in de praktijk
Investering & gelijkheid
- Investering in opleiding (budget, tijd, ..)
- Genderdimensie: gelijke toegang, eventuele bewustmakingsmodules
Bestuur & overleg
- Overlegproces (Ondernemingsraad, CPBW, teammeetings, …) en interne communicatie
- Archivering en modaliteit neerlegging/indienen (via portaal transfer.werk.belgie.be)
Slim plannen
Hou bij het plannen rekening met drukke periodes, productiebeperkingen, beschikbaarheid van medewerkers en strategische deadlines. Zorg ervoor dat de agenda’s niet te vol staan. Voor een kmo zijn 2 tot 4 gerichte opleidingen per semester vaak voldoende.
Hou je plan actueel. Een opleidingsplan is geen statisch document. Bekijk het minstens jaarlijks – maar bij voorkeur halfjaarlijks – opnieuw om
- Nieuwe noden toe te voegen
- Opleidingen te schrappen die niet meer nodig zijn
- Prioriteiten of budget aan te passen